L.A.W. staat Van der Geest succesvol bij

Het Parool – Jesper Roele, 14 februari 2023
De gemeente Amsterdam sluit ten onrechte studenten als groep uit van de eenmalige energietoeslag voor huishoudens met een laag inkomen, zegt de rechtbank. De 24-jarige student Melle van der Geest daagde de gemeente voor de rechter, omdat hij vond dat hij ten onrechte werd afgewezen voor de energietoeslag.

‘De uitspraak betekent niet dat de student de energietoeslag krijgt,’ zegt de rechtbank wel over de individuele zaak van Van der Geest die Griekse en Latijnse taal en cultuur en rechtsgeleerdheid studeert. ‘Niet duidelijk is namelijk of de student wel aan de overige voorwaarden van het beleid van de eenmalige energietoeslag voldoet.’ Binnen zes weken moet de gemeente alsnog naar de aanvraag van de student kijken.

De gemeente stelde tijdens de rechtszaak dat studenten als groep niet vergelijkbaar zijn met de groep die moet rondkomen van een minimuminkomen en daarom ook niet in aanmerking komen voor de eenmalige energietoeslag van 1000 of 1800 euro.

Maar de rechtbank vindt dat de groep die in aanmerking zou moeten komen voor de energietoeslag groter is dan alleen de minima. Ook jongeren van 21 jaar en ouder die net boven het minimumloon verdienen, komen namelijk in aanmerking voor de toeslag. Volgens de rechtbank is de situatie van studenten en deze minima vergelijkbaar en moeten ze daarom hetzelfde behandeld worden.

De gemeente heeft ook onvoldoende aangetoond dat het uitkeren van de energietoeslag aan studenten tot overcompensatie van die groep zou leiden, vervolgt de rechtbank. Want studenten moeten, net zoals andere aanvragers van de toeslag, aan meer eisen voldoen dan alleen een inkomenseis.

Brandbrief

De Amsterdamse wethouder Marjolein Moorman (Armoede) schreef al in augustus een brandbrief aan Den Haag waarin ze zei dat het de gemeente niet gaat lukken om de energietoeslag voor studenten te regelen. Er is onvoldoende geld voor en ook zijn er onvoldoende ambtenaren beschikbaar om het te organiseren.

De gemeente zegt de toeslag al aan 72.000 huishoudens te hebben verstrekt. Aan 14.000 gezinnen is de toeslag op aanvraag toegekend. De gemeente waarschuwde op de zitting: als al een deel van de 41.000 studenten de toeslag aanvraagt, ‘zijn we nog wel even bezig’.

Maar ook dat argument is volgens de rechtbank ‘onvoldoende gemotiveerd’. Dat de ‘uitvoering praktisch niet haalbaar is’, heeft de gemeente onvoldoende kunnen onderbouwen. Ook is de ‘individuele bijzondere bijstand’ geen alternatief voor de studenten, zoals de gemeente stelde, omdat daar strengere voorwaarden voor gelden.

Gelijke behandeling

Van der Geest laat weten ‘heel erg blij’ te zijn. “Het is een heel duidelijk uitspraak,” zegt hij. “De gemeente mag van de rechtbank geen onderscheid maken en ook het alternatief via de individuele bijstand vinden ze geen goede oplossing.”

“De gemeente moet nu mijn aanvraag gewoon in behandeling nemen en kijken of ik de toeslag krijg,” zegt hij. “Dan word ik niet meer uitgesloten omdat ik student ben, maar wordt er naar de eisen gekeken. Bijvoorbeeld naar mijn inkomen. Daarmee krijg ik nu een gelijke behandeling, net als iedereen.”

Of de beslissing van de rechtbank nu betekent dat alle studenten in Amsterdam direct energietoeslag kunnen aanvragen, is niet bekend. In Nijmegen, waar de gemeente al in augustus een rechtszaak verloor van een student over de energietoeslag, hebben studenten sindsdien wel recht op de toeslag.

Omdat het om een uitspraak in het bestuursrecht gaat, is er geen precedent geschapen. Wel geeft Studentenvakbond ASVA aan dat zich bij hun al meer dan vijfhonderd studenten gemeld hebben die ook bereid zijn naar de rechter te stappen.

De gemeente laat weten de uitspraak te bestuderen en zich op een vervolg te beraden.