L.A.W. wint rechtszaak van gemeente Amsterdam

NRC Handelsblad, Roland van Erven, 14 februari 2023
Financiële compensatie Volgens de rechtbank Amsterdam maakte de gemeente ten onrechte onderscheid tussen sociale minima en studenten.

De gemeente Amsterdam mag studenten niet per definitie uitsluiten van het recht op de in 2022 geïntroduceerde energietoeslag. Dat heeft de rechtbank van Amsterdam dinsdag bepaald. De toeslag is bedoeld voor huishoudens met een laag inkomen, zogeheten minima. De gemeente beschouwt minima en studenten als twee aparte categorieën, maar volgens de rechter kan de gemeente dat gemaakte onderscheid onvoldoende onderbouwen. Daarmee staat overigens niet vast dat de student die een zaak had aangespannen de toeslag nu ook krijgt. Daarvoor moet hij ook voldoen aan andere voorwaarden.

Wat de uitspraak betekent voor andere studenten in de stad, is ook nog onduidelijk. De gemeente Amsterdam heeft nog niet gereageerd op de uitspraak. Na een soortgelijke rechtszaak in de gemeente Nijmegen met eenzelfde uitspraak besloot het gemeentebestuur daar om de toeslagregeling, onder voorwaarden, open te stellen voor alle studenten.

Nederlanders met een laag inkomen kunnen over 2022 een energietoeslag van 1.300 euro aanvragen bij hun gemeente als compensatie van de gestegen energieprijzen. Studenten kunnen die aanvraag niet doen omdat zij naar landelijk beleid buiten de categorie ‘minima’ vallen. Dat komt doordat veel studenten nog bij hun ouders wonen en bij veel anderen zitten de energiekosten inbegrepen in de huur van een kamer. Studenten kunnen momenteel wel individuele bijzondere bijstand aanvragen.

Amsterdam maakt op basis van dit landelijk beleid ook onderscheid tussen minima en studenten en wees de energietoeslagaanvraag van de 24-jarige student Melle van der Geest daarom af. Maar die stapte naar de rechter om de toeslag alsnog te krijgen. Die rechter oordeelt nu dat „ook jongeren van 21 jaar en ouder die aan het begin van hun loopbaan staan en een startsalaris van net boven het minimumloon ontvangen” recht hebben op de toeslag, mits ze voldoen aan een aantal andere voorwaarden. Verdient een student bijvoorbeeld meer dan 120 procent van het minimumloon, dan maakt die alsnog geen aanspraak op de energietoeslag.

Eerdere rechtszaak

Afgelopen augustus stapte ook een student in Nijmegen al naar de rechter omdat die het niet eens was met het gemeentebeleid, dat is vormgegeven op basis van advies van minister Carola Schouten (Armoedebestrijding, ChristenUnie). De rechter oordeelde daar ook dat de gemeente Nijmegen een „niet te rechtvaardigen” onderscheid maakte tussen minima en studenten. Armoedewethouders riepen Schouten en minister Robbert Dijkgraaf (Onderwijs, D66) in een brandbrief op om DUO de financiële energiecompensatie voor studenten te laten regelen, omdat die instantie alle relevante gegevens van studenten heeft. De politici gaven daaraan geen gehoor.

Onder meer in Delft, Tilburg en Zwolle kunnen studenten ook al in aanmerking komen voor de toeslag.